W poprzednim wpisie, przedstawiłem ramowo na czym opiera się statystyczna kontrola procesów. Pokazałem jakie elementy muszą być wzięte pod uwagę oraz w jaka jest kolejność postępowania aby można było wejść w świat SPC.

W części drugiej dotyczącej statystycznej kontroli procesów, skupimy się w głównej mierze nad tematyką związaną do gromadzenia danych. Ale, żeby w ogóle mówić o danych, będziemy musieli cofnąć się do jednego z moich poprzednich wpisów dotyczących systematyki danych, w którym omawiałem dane ilościowe. Kwestia ta wymaga rozszerzenia wiedzy, ponieważ, SPC nie ogranicza się jedynie do danych skwantyfikowanych, a więc takich, które wyrażają procesy bezpośrednio w liczbach.

Dalsza część dzisiejszego wpisu poruszy również kwestie tego w jaki sposób gromadzić dane oraz w jaki sposób dokonać próbkowania danych. Dzięki czemu będziesz w stanie zrozumieć nie tylko jakiego rodzaju dane można poddać analizie statystycznej ale również w jaki sposób przygotować informacje płynące z procesów do badania statystycznego.

Zrozumienie informacji płynących z procesu

W dzisiejszych czasach, kiedy dostęp do danych płynących z procesu jest praktycznie nieograniczony, więc i z gromadzeniem odpowiednich danych na potrzeby przeprowadzenia analizy statystycznej nie powinno stanowić większego problemu. Niestety rzeczywistość okazuje się zgoła odmienna. Mimo, iż firmy posiadają zaawansowane systemy gromadzenia i przechowywania danych, często informacje te są kiepskiej jakości, co powoduje, że statystyczna kontrola procesu jest bardziej utrapieniem niż wsparciem w nadzorowaniu przebiegu naszych procesów.

Brak odpowiednio zidentyfikowanych punktów kontrolnych, co wynika z właściwie przygotowanego planu kontroli, prowadzi do gromadzenia zbyt wielu, dość często niepotrzebnych informacji, które “zaśmiecają” nam nasze zbiory danych oraz przykrywają faktyczne problemy. Dodatkowo pojawiające się zduplikowane dane czy też po prostu brak danych ogranicza nam bardzo mocno prowadzenie obserwacji naszego procesu.

W związku z powyższym, zanim przystąpimy do jakiejkolwiek analizy, musimy postawić przed sobą pierwsze podstawowe pytania;

Po co chcę prowadzić statystyczną kontrolę procesu?

Co chcę badać w ramach prowadzenia SPC?

Jakich danych dostarcza mi proces do analizy statystycznej?

Moim zdaniem, są to kluczowe pytania, dzięki którym po pierwsze określimy sobie sensowność prowadzania statystycznej kontroli procesów. Może być i tak, że uprzemy się przy prowadzeniu SPC, wykonamy ogrom nikomu niepotrzebnej pracy i poza własną satysfakcją nie osiągniemy żadnej wartości dodanej.

Z drugiej jednak strony, jako zwolennik wyrażania świata w liczbach, uważam, że prowadzenie analizy statystycznej nie tylko pozwala obserwować jak zmienia się nasz proces w czasie ale dzięki dobrze wykonanej analizie jesteśmy w stanie przewidzieć jak nasze procesy zachowają się w przyszłości.

Ale żeby nie w paść w wir nikomu niepotrzebnej pracy musimy jasno określić co będziemy badać. Oczywiście w większości przypadków, wdrożenie analizy statystycznej procesów będzie po części wymuszone wymaganiami klienta, dla którego dana cecha wyrobu lub określony proces mający bezpośrednie przełożenie na funkcjonalność i bezpieczeństwo wyrobu, będzie wymagał od nas byśmy taką analizę prowadzili. Dodatkowo pomocnym będzie przeprowadzenie analizy ryzyka dla naszego procesu dzięki czemu będziemy w stanie określić, które z obszarów nie tylko nadają się do kontroli statystycznej ale wręcz jest to wymagane.

Takie podejście wymaga będzie zatem wymagało od nas nie tylko właściwie zdefiniowanego celu, dla którego chcemy prowadzić analizę statystyczną, ale też wręcz bardzo dobrej znajomości naszych procesów. W ten sposób będzie nam o wiele łatwiej zaplanować jakie informacje płynące z procesu są dla nas kluczowe, jak również w jaki sposób z nimi pracować.

Statystyczna kontrola procesów a rodzaje dostarczanych danych

No właśnie! Jeśli mówimy o tym z jakimi danymi będziemy pracować przy okazji SPC? W większości przypadków będą to oczywiście dane ilościowe, a więc takie, które są z założenia skwantyfikowane, czyli nasze procesy są wyrażone w liczbach, które nie wymagają dodatkowej obróbki, a jedynie po sprawdzeniu ich kompletności możemy przejść do dalsze analizy.

I tak jak pisałem na wstępie, jeden z moich artykułów poświęcony był tematowi danych ilościowych. Dla przypomnienia poniżej przedstawiam schematyczny podział danych oraz zamieszczam link do artykułu przybliżającego tematykę.

Z drugiej jednak strony warto zwrócić uwagę iż zbieranie danych w postaci ilościowej jest bardziej kosztowne co wynika z konieczności posiadania odpowiednio skonstruowanego systemu do gromadzenia informacji pochodzących czy to bezpośrednio z procesu czy też kontroli wyrobów.

Ale o szczegółach zarówno systematyki danych jakościowych będziemy mówili przy okazji osobnego wpisu. Natomiast jeśli chodzi o transformację danych? O tym będziemy rozmawiać w dalszych etapach zagłębiając się w tajniki i techniki statystycznej kontroli procesów.

Co dalej?

Wiemy już jakimi danymi będziemy się posługiwać. Następnym krokiem byłoby w takim układzie przejście do analizy. Zanim jednak dotrzemy do tego etapu, ważne byśmy wypracowali odpowiednie metody zbierania danych, jak również określili szczegółowy plan ile danych chcemy zebrać oraz z jaką częstotliwością będziemy gromadzić dane na potrzeby SPC. Dzięki temu będziemy w stanie zbudować odpowiedni system, który pozwoli nam w docelowo na monitorowanie procesu, zachodzących w nim zmian, ocenę stanu bieżącego oraz przewidywanie w jak nasz proces zmieni się w czasie oraz pod wpływem dodatkowych czynników.

O metodach zbierania danych, planach i próbkowaniu porozmawiamy przy okazji następnego artykułu, który będzie podsumowaniem etapu pierwszego tematyki dotyczącej statystycznej kontroli procesów.

^{Artykuły dotyczące statystycznej kontroli procesu powstają dzięki OPEX Resources.}